تأثیر انواع سرمایۀ اجتماعی در شبکههای اجتماعی بر انواع مشارکت سیاسی مورد مطالعه: شهروندان 18 سال به بالای سنندج

اثر شبکه‌‌های اجتماعی مجازی و فضای سایبر و روابط اجتماعی و تعاملات درون این فضا بر مشارکت مدنی و سیاسی در سال‌‌های اخیر و با وقوع رویدادهایی ازجمله بهار عربی و جشن یک‌درصدی (در آمریکا و اروپا) اهمیت بسیاری یافته است. نوشتار حاضر، در همین زمینه و با توجه به نقش مهم شبکه‌‌های اجتماعی آنلاین در اعتراضات و فعالیت‌‌های سیاسی و مدنی آشکار و پنهان از اواخر دهۀ 80 تا به امروز ایران اسلامی، درصدد ارزیابی اثر سرمایۀ اجتماعی موجود در شبکه‌‌های آنلاین و آفلاین بر مشارکت مدنی شهروندان شهر سنندج است. این پژوهش به روش توصیفی از نوع همبستگی و پیمایشی انجام شده است. پرسش‌نامه، تلفیقی از پرسش‌‌های استاندارد دربارۀ سرمایۀ اجتماعی در فضای مجازی و غیرمجازی دیمیتری ویلیامز و پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته برای مشارکت سیاسی در دو بعد پنهان و آشکار بوده است. پرسش‌نامۀ مبتنی بر ضرایب آلفا برای گویه‌‌ها و اعتبار صوری و اعتبار و پایایی مناسب به شیوۀ نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای میان 400 نفر از پاسخگویان توزیع شد. یافته‌‌ها نشان دادند اگرچه شکل رایج مشارکت میان پاسخگویان مانند مشارکت‌‌های سیاسی آشکار و سنتی (رأی‌دادن، کار حزبی و رفتارهای سنتی سیاسی) است، پاسخگویان تاحدودی در مشارکت‌‌های سیاسی پنهان (صرف پول برای امور سیاسی، تمایل به کمک داوطلبانه به اجتماع محلی، امضای طومار، شرکت در اعتراضات و سایر اشکال جدید مشارکت) نیز شرکت داشته‌اند و این روند مانند جامعۀ جهانی در حال پیشروی به سود نوع دوم مشارکت سیاسی است. همچنین نتایج استنباطی نشان دادند بعد برون‎‌گروهی سرمایۀ اجتماعی بر مشارکت مدنی آشکار و پنهان معاصر شهروندان اثر معنادارتری از سایر ابعاد داشته است؛ این در حالی است که سرمایۀ اجتماعی برون‌گروهی غیرمجازی (واقعی) اثر معنادارتری بر مشارکت سیاسی آشکار (سازمان‌یافتگی، رأی‌دادن و شرکت در احزاب) داشته است.